Category Archives: مقالات

نگاهی به تذکره شیخ صفی الدین اردبیلی

فتح‌الله ذوقی   دوره ایلخانی در تاریخ ایران، یکی از شکوفاترین دوران تمدن اسلامی است؛ تراث علمی و یادمان‌های تاریخی این عصر، گواه پیشرفت‌های چشم‌گیر آن دوره است: مجموعه دانشگاه ربع رشیدی تبریز، رصدخانه مراغه و سلطانیه زنجان مثلث محوری این تمدن است. گسترش و رسمیت تشیع در این دوره تأثیرات ماندگاری بر جای نهاد. […]

“خانه و باغ” در معماری اسلامی

الیور لیمن ترجمه نازنین اردوبازارچی   همواره گفته می شود دسته ای از باغ ها وجود دارند که می بایست اسلامی قلمداد شوند. در واقع، ایده باغ هایی که بازنمونی از بهشت هستند در اسلام بالیده و چه نتیجه ای طبیعی تر از این که باغ ها در تمدن اسلامی برای به تصویر کشیدن بهشت […]

در بیان عشق و زیبایی از نظر سهروردی(بخش دوم)

 هانری کربن ترجمه دکتر انشاء الله رحمتی به اعتقاد کربن برای فهم حکمت  اسلامی و به خصوص آن بخش از آثار حکیمان مسلمان که از آن به تمثیل های عرفانی تعبیر می کند، نمی توان رمزهای آنها را به مفاهیم انتزاعی تقلیل داد،‌ بلکه باید آنها را حاکی از حقایقی دانست که در مرتبه ای […]

آستان مقدس امامزاده موسی مبرقع(ع) مکان خلوت اهل دل

۲۲ ربیع‌الثانی (سه‌شنبه ۱۵ اسفند) مصادف با سالروز وفات فرزند بلا فصل امام جواد علیه‌السلام، یعنی امام‌زاده موسی مبرقع(ع) است. آستان این امامزاده در خیابان شهید طالقانی قم و در محله معروف به چهل اختران قرار دارد.

نگاهی به فتح اولین بخش از سرزمین اروپا توسط مسلمانان

مهدی میرزازاده  مدیر طرح چهره­های نامدار اندلس   اشاره: کتاب پیش روی از جمله کارهای پژوهشی در مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های تاریخ خاورمیانه در زمینۀ تاریخ اندلس اسلامی است. خوشبختانه تحقیقات چند سالۀ همکاران مؤسسه در این زمینه به محصولات علمی متعدّدی منتهی شده است. از محصولات با ارزش این طرح تحقیقاتی می­توانیم به گاهشمار […]

تاملی درباب علوم اجتماعی و فلسفه

دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم      ضرورت ندارد که همه دانشمندان فلسفه بخوانند و بدانند زیرا بدون خواندن فلسفه می توان فیزیکدان و زیست شناس و مهندس شد. هرچند که دانشمندان این علوم وقتی به مرزهای علم خود می رسند افق فلسفه ای به رویشان گشوده می شود و شاید به سراغ […]

دربیان عشق و زیبایی از نظر سهروردی (بخش اول)

هانری کربن ترجمه دکتر انشاء الله رحمتی در نوشتار زیر که ترجمه بند اخیر از اسلام ایرانی(جلد دوم) است، کربن می کوشد تا با بیان مقدماتی ژرف و بدیع (هرچند البته نسبتا مجمل) زمینه ای برای فهم دید گاه سهروردی درباره عشق و زیبایی به شرحی که در رساله فی حقیقه العشق( مونس العشاق) آمده […]

تحقیقات شیخ صفی الدّین اردبیلی قدَّس سرُّهُ، بر احادیث نبوی علیهِ الصَّلوهُ و السَّلام[i]

 دکتر سید سلمان صفوی مرکز تحقیقات و مطالعات شیخ صفی الدین اردبیلی منبع: مرکز تحقیقات و مطالعات شیخ صفی الدین اردبیلی مقدمه: حضرت سلطان العارفین شیخ صفی الدین اردبیلی تحقیقات عمیقی پیرامن تفسیر قرآن کریم، احادیث نبوی، اشعار شاعران و عارفان بزرگ ایران نظیر سنایی، مولوی، اوحدالدین کرمانی، فخرالدین عراقی و بیش از همه عطار نیشابوری و اقوال عرفا فرموده […]

نگاهی به دستگاه فکری اخوان المسلمین

دکتر داود فیرحی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران اشاره: وضعیت مصر در میان سایر کشورهای عربی بعد از رخدادهای موسوم به بهار عربی منحصر به فرد است و این امر گذشته از اهمیت مصر در منطقه به بر آمدن اخوان المسلمین به مثابه گروهی اسلام گرا باز می گردد. این موضوع را باید در کنار […]

امام خمینی به عنوان شخصیت تاریخی و آینده

 الکساندر زنکین مترجم: فرزانه شفیعی برای اینکه بفهمیم شخصیت تاریخی به چه معناست، باید ابتدا از ماهیت تاریخ مطلع باشیم. نظریات بسیاری در خصوص پیشرفت تاریخی بشریت وجود دارد که هر یک از آنان بر صحت و علمی بودن خود تاکید دارد و بی شک چنین مساله ای نابخردانه است، چرا که انسان و طبیعت […]

نهادهای کلامی مورد سوء استفاده در فاجعه عاشورا

آیت الله دکتر سید مصطفی محقق داماد رئیس گروه اسلامی فرهنگستان علوم   موضوع سخن «نهادهای کلامی مورد سوء استفاده در فاجعه عاشورا»ست.برخی معتقدند که به وجود آمدن مکتبها وفرقه های مختلف کلامی، اصولا براساس انگیزه های سیاسی بوده است .این مطلب کاملا قابل توجه است.من نمی خواهم درجلسه حاضر اصل این سخن را مورد […]

سهم امام خمینی (ره) در استقرار نظام جهانی قرن ۲۱

نویسنده: پ. آودییف مترجم: فرزانه شفیعی در میان سیاستمداران برجسته نیمه دوم قرن ۲۰ که سرنوشت نظام پتسدام و یالتا در روابط بین­المللی را رقم زدند، امام خمینی (ره) نقش بسیار مهمی را در تغییر ساختار جهانی ژئوپلیتیکی پس از جنگ ایفا کرد؛ ساختاری که توسط قدرت­ها و دولت­های پیروزمند اتحاد جماهیر شوروی، امریکا، بریتانیای کبیر […]

حقیقت و سیاست، دروغ و خشونت

 دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم    از مدتها پیش در اندیشه فراهم آوردن مقدمات و تهیه مواد مقاله­ای بوده­ام و هستم که می­خواهم عنوانش را «حقیقت و سیاست ، دروغ و خشونت» بگذارم. در این راه هر چه پیش می­روم کار را دشوارتر می­یابم و به این جهت هنوز تدوین مقاله را آغاز […]

ژرفای حقیقت

 دکتر شهرام پازوکى عضو هیات علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران     بحران معنوى در عالم مدرن سبب شده است که مسئله معنویّت به عنوان مسئله اى اساسى هم به صورت مستقل و هم از حیث نسبتى که با ادیان دارد، در جهان طرح شود. میل جویندگان به دانستن درباره معنویّت در ادیان، ناشران […]