Category Archives: مقالات

دفاع سهروردی از فلسفه

   حسن سید عرب عضو هیات علمی دانشنامه جهان اسلام   تاریخ فلسفه، صورت رویداد های ادراک انسان از هستی است. تاریخ در این عبارت به معنای تلقی رایج از زمان و گذشت تاریخ نیست، بلکه منظور، سیر انفسی انسان برای درک حقایق عالم است. آنچه در این میان از اهمیت فراوان برخوردار است آن […]

درسهایی از سوره اخلاص

حجت الاسلام والمسلمین محمد علی کوشا   شناسه: سوره اخلاص، صد و دوازدهمین سوره قرآن، دارای چهار آیه، بعد از «الکافرون» و قبل از «والنجم» در مکه نازل شده است. بنابه قولی مدنی است. و برخی گفته اند: «دوبار نزول یافته یکبار در مکه و بار دیگر در مدینه. وجه تسمیه سوره: در وجه تسمیه […]

حماسه غـدیــر؛ عیــد استمرار رهبــری الهــی

استمرار رهبری الهی پس از رحلت نبی اکرم حضرت محمد مصطفی (ص) از چنان اهمیتی برخوردار بود که با وجود شواهد و قراین قبلی (نزول حدود ۳۰۰ آیه در وصف جایگاه شامخ حضرت علی (ع) و احادیث متعدد پیامبر (ص)) مبنی بر نصب حضرت مولی الموحدین علی (ع) بر منصب امامت پس از رحلت نبی کرم (ص)، حق تعالی آیه “یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک، و ان لم تفعل فما بلغت رسالته، والله یعصمک من الناس، ان الله لا یهدی القوم الکافرین” (مائده، ۶۷) را نیز نازل فرمود.

إحیاء معنویت اسلامی – ایرانی

  منوچهر دین پرست آکادمی مطالعات ایرانی لندن (LAIS) “آشنایی من با سهروردی سرنوشت معنوی مرا برای گذار از این دنیا تعیین کرد”. این جمله را هانری کربن، فیلسوف و متاله معاصر فرانسوی به فیلپ نمو گفته بود. سهروردی و مهم ترین کتاب او یعنی حکمه الاشراق مسیر زندگی و اندیشه کربن را چنان تغییر […]

پاسخهای اسلام به شبیه سازی

 آیت الله دکتر سید مصطفی محقق داماد رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم علمای اسلام و مقامات رسمی نهادهای اسلامی با شبیه سازی انسان مخالفت کرده و آن را خلاف دین می دانند. آنها گمان می کنند مخالفتشان بر اساس استدلالهای الهیاتی و فقهی است. چرا که این عمل را دخالت در قدرت خداوند، بر […]

تأملی در سیاست علم و توسعه علمی

دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم       ۱- پیشرفت علم همواره و همیشه بر طبق برنامه صورت نگرفته است. علم جدید از ابتدا که به وجود آمد با طرح جامعه جدید و شئون دیگر تجدد هماهنگ و متناسب بود و در هماهنگی با آنها بسط می­یافت، اما از زمانی که در جامعه […]

طواف خانه عشق

  دکتر انشاء الله رحمتی استاد فلسفه اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی   مضمون اصلی یکی از آثار هانری کربن با عنوان معبد ومکاشفه، تاویل روحانی عبادت و معبد یا همان کشف اسرار عبادات است. عارفان ما فراوان از تفاوت حج عوام و حج خواص سخن گفته اند. یکی « قصد کوی دوست دارد» و دیگری […]

سید جلال الدین آشتیانی؛ حکیم حکمت متعالیه

استاد علامه سیّد جلال الدین آشتیانی از مفاخر جهان تشیع است که در عصر حاضر در جهت نشر اندیشه های اسلامی از خود اهتمامی قابل ارج نشان داد و با قریب نیم قرن تدریس فلسفه و عرفان و تربیت ده ها شاگرد در حوزه و دانشگاه و نیز با تألیف و شرح و ترجمه و […]

اخلاق در سینمای مهرجویی

محسن آزموده     مهرجویی به زودی پا به هفتمین دهۀ عمرش می‌گذارد؛ بگذریم که فضای فیلم‌های آخرش در کنار موهای پرپشت سیاه طعنه‌ایست به پیری و همچنان اصرار دارد که کارگردان ما برناست و جوان می‌اندیشد. این نوشتار مقدمه‌ایست در خوانش برخی سویه‌های اخلاقی در آثار سینمایی کارگردان ایرانی. بررسی سویه‌های اندیش‌گون آثار سینمایی(به […]

خرمشاهی: حافظ معناگراست

  هادی مشهدی بیستم مهرماه روز بزرگداشت‌ حافظ شیرازی است. بدون اغراق می‌توان تاکید کرد خانه‌ای در ایران نیست که دیوان او را بر طاقچه نداشته باشد و می‌توان گفت ایرانی سال تازه‌اش را بدون او آغاز نمی‌کند. انس ایرانیان با حافظ روز به روز فزونی می‌یابد و غزل روان او بیشتر در لایه‌های زیرین […]

مسئولیت پذیری بخشی از اخلاق اسلامی است

 دکتر سید یحیی یثربی استاد فلسفه اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی     در فلسفه سیاست مسوولیت به معنای نظارت‌پذیری و نقد‌پذیری است. در قدیم وقتی کسی را مثلا کدخدای یک روستا می‌گماشتند ممکن بود دو حالت داشته باشد، نخست اینکه آن کدخدا به هیچ کس جوابگو نباشد و حالت دوم اینکه این آمادگی را داشت […]

عقل و وحی در اسلام و مسیحیت

    دکتر غلامرضا اعوانی رئیس انجمن حکمت و فلسفه ایران    پیش از پرداختن به بحث درباره عقل و وحی در اسلام و مسحیت باید تعریف دقیقی از عقل که همیشه مورد بحث و جدل فراوان میان ارباب ملل و نحل بوه است، به عمل آوریم. آیا مراد ما از عقل همان چیزی است که […]

فلسفه و حکمت در سرزمین اولیاء الهی

دکتر سیدحسین نصر مترجم: منوچهر دین‌پرست     مباحث گوناگونی امروزه به نام فلسفه رواج دارند اما پرسش این است که آیا مکاتب زنده فلسفه‌ای در جهان وجود دارند که به شیوه‌ای اصیل در پرتو حقایق نبوی و جاودان خرد به قلب ندای ملکوتی بپردازند؟ در غرب، فلسفه طی چندین قرن از نبوت جدا شد […]

سهم فرهیختگان در جامعه

 دکتر کریم مجتهدی استاد فلسفه دانشگاه تهران   هر فردی در هر جامعه ای به سرنوشت روزانه خودش علاقه مند است و این مخصوص ایران نیست و از لحاظ عملی به وضعیت اقتصادی و اجتماعی خودش توجه دارد و خود را محق می داند که در مطالب روزمره اظهار نظر کند و به وسایل مختلفی […]