Category Archives: اندیشه

فاشیسم نماد بحران سرمایه داری

  دکتر سید سلمان صفوی مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC     از جهت اتیمولوژی کلمه فاشیسم(Fascism) از کلمه ایتالیایی فاشیسمو و آن از کلمه لاتینی فاشس(fasces) گرفته شده است که در زبان لاتینی به تبری میگویند که به دسته آن میله های می بستند و نزد فرمانروایان روم به عنوان نماد قدرت بود. با […]

نگاهی به دو وجهه نظر در مطالعات اشراقی

  طاهره کمالی زاده استادیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان پژوهشگران در فلسفه اسلامی در معرفی حکمت اشراقی سهروردی دو وجهه نظر مختلف اختیار نموده‌اند: ۱-   گروهی با وجهه نظر پدیدار شناسانه و باطنی به سهروردی و فلسفه اشراق پرداخته‌اند . ۲- گروهی دیگر به پیروی از حکماء متأخر اسلامی فلسفه او را جزئی از نظام […]

زبان قرآن، تفسیر قرآن

هادی مشهدی   مطالعات قرآنی در جهان امروز، موضوعی بود که در مرکز فرهنگی شهر کتاب، در نشستی بررسی شد. مباحث مطروح شده در این نشست، با استناد به مجموعه مقالاتی که در کتاب «زبان قرآن، تفسیر قرآن» به همت مرتضی کریمی‌نیا گرد آمده‌اند، طرح و تبیین شدند. در این نشست، مرتضی کریمی‌نیا و دکتر […]

بیداری ایمان

بهمن ذکی پور پژوهشگر مرکز بین المللی پژوهشهای فلسفی دانشگاه تویو- توکیو     اوایل خرداد ماه سال جاری به پیشنهاد مرکز بین المللی پژوهشهای فلسفی دانشگاه تویو واقع در توکیو، سخنرانی تحت عنوان “ارتباط ایرانیان با آئین بودا ماهایانا” ارائه دادم که بیشتر حول محور تاثیرپذیری آئین بودا از اندیشه ایران باستان بود. البته، […]

گفت و گو با علی موسوی گرمارودی درباره ترجمه نهج البلاغه

محسن آزموده درآمد: چندی ست دکتر علی موسوی گرمارودی شاعر و نویسنده نام آشنای پارسی به ترجمه مهم ترین متون دینی از قرآن کریم تا صحیفه سجادیه روی آورده است و این روزها مشغول ترجمه نهج البلاغه امام علی(ع) است. گفت و گوی کوتاه حاضر در این زمینه با ایشان صورت گرفته است:

مرگ آگاهی علوی

دکتر سید سلمان صفوی   “شهید جاوید رمضان”  ندا کرده است: “وَأُوصِیکُمْ بِذِکْرِ اَلْمَوْتِ وَ إِقْلاَلِ اَلْغَفْلَهِ عَنْهُ.“(نهج البلاغه، خطبه۱۸۸) “و شما را سفارش مى‏کنم به یاد آوردن مرگ و از مرگ، اندک غافل بودن.” مرگ آگاهی اسباب تسریع در پرواز به سوی حضرت دوست و تشدید اشتیاق جهت تقرب به حضرت محبوب می شود. […]

گفت‌وگو با حبیبی: تاریخ فلسفه اسلامی هنوز نوشته نشده است

تانیا تجلی   فلسفه اسلامی در مقایسه با فلسفه غرب همواره با ابهاماتی روبه‌رو بوده است و به رغم قدمتی که دارد کمتر کتاب قابل توجهی که به تحلیل تاریخی فلسفه اسلامی بپردازد موجود است. این در حالی است که در تاریخ فلسفه غرب با کتب جامعی همچون تاریخ فلسفه کاپلستون و برتراند راسل روبه‌رو […]

درباره الگوی ایرانی- اسلامی پیشرفت

دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم   این یادداشت خلاصه یک سخنرانی است که در  مراسم افتتاح «کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت» در حضور جمعی از استادان و دانشمندان کشور ایراد شده است. تهیه الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی کاری خطیر و عظیم است و پیداست که باید از راه دانایی و تفکر و فارغ […]

تاثیر پذیری سهروردی از قرآن

  دکتر انشاء الله رحمتی* استاد فلسفه اسلامی دانشگاه آزاد   شهاب الدین یحیی سهروردی، در «کلمه التصوف» می نویسد: «قرآن را باید با وجد و طرب و فکر لطیف بخوانی. قرآن را چنان بخوان که گویی تنها در شأن تو نازل شده است. این صفات را در جان خویش جمع بیاور و آنگاه از […]

عطار و نگاه فلسفی به جهان هستی

بیست‌وهفتمین مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ عطار به بررسی نگاه فلسفی عطار به جهان اختصاص داشت که با سخنرانی دکتر اصغر دادبه در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد. دادبه در ابتدای سخنانش گفت: «ارسطو» سخنی گفته است که همان را به نوعی دیگر بزرگانی چون «یاسپرس» تکرار کرده‌اند. ارسطو می‌گوید: «چه طرفدار فلسفه باشید، چه نباشید، […]

خوانشی از زندگی در آثار سهراب سپهری

    سهراب هادی   در آثار سهراب سپهری آیا می­توانیم زندگی را یکسره دریابیم، یا تنها، و تنها، نیم­کره پیش از مرگ او را می­توان در اثارش جست­و­جو کرد؟! مفاهیم در زندگی و آثار سپهری آیا تمام محیط سیصدوشصت درجه هستی را در بر دارد؟! سپهری، تکه­های سیاه روی پندار شهرها، روستاها و تمام […]

دیدگاه علامه طباطبائی درباره تنوع ادیان

 دکتـر عبـاس یـزدانـی* پریسـا فیضی** * استادیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان ** فارغ التحصیل دوره کارشناسی ارشد رشته فلسفه دانشگاه زنجان        یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین، مسئله تنوّع دینی است.  دیدگاه­های مختلفی در بحث تنوّع دینی از سوی دین­پژوهان مطرح شده است. از بررسی آثار مختلف علّامه طباطبایی می­توان استنباط نمود […]

گفت و گو با مدیر گروه فرهنگ و زبان های باستانی دانشگاه تهران: زبان زیرساخت علوم انسانی است

  محسن آزموده-علی موقر   زبان اساس و بنیاد یک فرهنگ و قوام بخش هویت ملی جامعه است. سایر ابعاد و زمینه های فرهنگ بر زبان استوار است و به واسطه آن به جهانیان معرفی می شود. زبان موجودی زنده است و حیاتش وابسته به حرمت و پاسداشتی ست که کاربرانش برای آن قائلند. از […]

گفتگو با دکتر ناصر فکوهی: خروج از رویکردهای رادیکال ملی گرایانه و قوم گرایانه

    ابراهیم عبدالله زاده دکتر ناصر فکوهی، جامعه شناس پرکاری است. یکی از حوزه های مورد علاقه این دانشیار دانشگاه تهران، مطالعات هویت و قومیت است و علاوه بر راهنمایی پایان نامه های متعدد و نگارش مقالات متعدد در این حوزه، تاکنون دو کتاب “قوم شناسی سیاسی” و “درآمدی بر انسان شناسی سیاسی” را […]