آکادمی مطالعات ایرانی لندن(LAIS)
آیت الله جوادی آملی که خود امروز یکی از چهره های برجسته حوزه علمیه و از علمای بزرگ در علوم اسلامی اعم از فقه و فلسفه و تفسیر و حدیث است، حق شاگردی را درباره استادش به نیکی ادا کرده و در تشریح و تبیین و تنقیح و توضیح آرای علامه بسیار کوشیده است. به تازگی نیز ایشان کتاب «تحریر رساله الولایه شمس الوحی تبریزی» را تالیف کرده است. این کتاب محصول تدریس کتاب «رساله الولایهٴ» علامه طباطبایی (ره) توسط آیت الله جوادی آملی است که در گروه عرفان پژوهشکده علوم عقلی پژوهشگاه علوم وحیانی معارج در دو جلد «تحقیق و تنظیم و نگارش» شد و با ملاحظه و بازنگری و اصلاح و تکمیل و افزودن «اشارات» از سوی حضرت آیت الله جوادی آملی تألیف و تدوین گردید .«کتاب با استفاده از ادله عقلی و نقلی به اثبات راه عرفان و مقام ولایت و باز بودن این راه و بیان طریق باریابی به این مقام منیع می پردازد.
مراسم رونمایی از این کتاب به همت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسرا، عصر روز دوشنبه ۲۳ تیرماه در سالن همایشهای سازمان آرشیو ملی ایران با حضور علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی، رئیس موسسه اسراء، حجت الاسلام احمد احمدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، صالحی امیری رئیس کتابخانه ملی و جمعی از اندیشمندان برگزار شد.
آیت الله جوادی آملی: علامه طباطبایی از اولیای الهی بود
آیت الله جوادی آملی که به علت کهولت نتوانسته بود در این جلسه حضور یابد، در پیامی ویدئویی که برای این مراسم تهیه شده، خطاب به حاضران گفت: مرحوم علامه طباطبایی و امام(رضوان الله و علیها) و اوحدی از علمای این عصر جزء اولیای الهی بودند، یک، ولیشناس بودند، دو، دست به قلم بردند و ولایت را تبیین کردند، سه، تا اینکه ولیشناسان از این ولایت هجرت نکنند، چهار، و این کشور، کشور ولیپرور باشد پنج. علامه طباطبایی ولایت را در متن عبادت و مانند آن میدید و یک ولیشناس بود که ولایت را از خودش شروع کرد؛ یعنی شرح حال خود را نگاشت. یک وقت استادمان مرحوم حکیم الهی قمشهای فرمود: زندگینامهام در کتابهای من است. هر حکیم یا عارفی وقتی دست به قلم میبرد دفتر حقیقت مشهودات خود را به صورت کتاب در میآورد. علامه طباطبایی ولیای از اولیای الهی بود که شرح حال خود را تبیین کرد.
در این کتاب که رابطه اعتبار و حقیقیت مشخص شد، هرگز انسان عبادات و اعمال را از منظر اعتبار نگاه نمیکند و میداند که این قوانین «باید و نباید» از دو سوی به آن «بود و نبود» مرتبط است؛ یعنی هم مسبوق است به بود و نبود تکوینی و هم ملحوق است به بود و نبود تکوینی. تنها انسان است که باید و بود را خدا در نهاد او گره میزند؛ یعنی اعتبار و تکوین را در نهاد انسانیت گره میزند. اگر کسی ببیند که یک دست به نام بود و نبود است و دست دیگر به نام باید و نباید، نه آن بود و نبود را جدای از اعتبار میداند و نه این باید و نباید اعتباری را بدون حقیقت و پشتوانه تلقی میکند، آن گاه عبادات و احکام را که گره خورده با حقیقت و تکوین است، یعنی شریعت را با طریقت و حقیقیت، هماهنگ میبیند و این یکی را وسیله رسیدن به آن میداند.
علی لاریجانی: کشف باطن اسلام برای همه ممکن نیست
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در مراسم رونمایی از این کتاب گفت: کاری که آیت الله جوادی آملی در خصوص این کتاب انجام دادند، شاید جزء موارد استثنایی است که شاگردی رساله استاد خویش را به گونه ای شرح دهد که فهم آن آسان شود. شبیه این کار را شهید مطهری درباره کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم اثر علامه طباطبایی انجام داد و فهم کتاب را سهل و آسان کرد. با توجه به اینکه کتاب رساله الولایه به صورت موجز و مختصر توسط علامه طباطبایی تدوین شده است، لازم بود این اثر برای خوانندگان تشریح، و ابعاد آن تبیین شود که آیت الله جوادی آملی به حق این مهم را به شکلی مناسب و خوب انجام دادند. این کتاب هم دارای جنبههای عرفانی است و هم برهانی که برای کشف حقیقت در خدمت قرآن و فقه قرار گرفته است. شاید این جزو موارد نادری است که علامه طباطبایی به نوشتار خود می نازد و آنرا اثری عظیم می شمارد اگرچه همه آثار علامه برجسته است و واقعا جای بالیدن و نازیدن دارد.
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه سخنانش گفت: حرف اصلی کتاب رساله الولایه آن است که اگر پیرو شریعت و اسلام هستیم، این آیین حکایت از باطنی دارد که برای هر فردی کشف آن میسر نیست و از فقه اسلامی می توان به بهشت دست یافت اما کسی که به بواطن شریعت برسد، در این زمان به حقایق بیشتری می رسد. اولین مساله ای که در این رساله است آن که دین ظاهر و باطنی دارد و اولیای خدا به باطن آن واصل می شوند اما استدلال آن نیز این است که انسان موجودی حقیقی است که ابعادی درگذشته، حال و آینده دارد و در هر ساحتی این موجود حرکتی داشته و دارد؛ انسان در این دنیا موجودی است که در اجتماع زندگی می کند و لذا نیاز به قوانین و شریعت دارد که باید ها و نباید های شریعت مربوط به امور اعتباری است که باید به امور حقیقی متکی شود.
ی در پایان سخنانش اظهارداشت: این رساله، اثر ممتاز علامه طباطبایی است که آیت الله جوادی آملی انصافا با یک وسواس خاص و ادبیات پسندیده آنرا شرح کرده اند و هر بخشی تقسیم بندی روشن دارد و هر فردی راحت می تواند با آن ارتباط برقرار کند. آثار آیت الله جوادی آملی در سالهای اخیر شرایطی را برای کشور فراهم کرده که افراد با مطالعه آنها می توانند فهم مناسبی از دین داشته و به عوالم جدید دست پیدا کنند.
مرتضی جوادی آملی: گشودگی فضای عرفان در این کتاب رخ داده است
حجت الاسلام دکتر مرتضی جوادی آملی فرزند آیت الله جوادی آملی و رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء نیز در این نشست با بیان اینکه علامه طباطبایی با تدوین رساله الولایه مسیر عرفان را آنگونه که قرآن میپسندد تدوین کرده است گفت: تدوین یک رساله عرفانی که مبتنی بر منابع اصیل دینی و کتاب و سنت باشد و در عین حال چارچوب یک علم شریف و شکوهمند را داشته باشد بسیار دشوار و شکوهمند است و علامه چنین مسیری را گشودهاند؛ رساله الولایه جریانی معرفتی و اصیل حول عرفان ناب شیعی است که از هرگونه شائبهای مصون مانده است. عنوان «تحریر رساله الولایه شمس الوحی تبریزی» با دقت و تأمل فراوان از سوی حضرت آیتالله العظمی جوادی آملی انتخاب شده است؛ در مقدمه آن آمده است این کتاب شرح و توضیح نیست بلکه آزادسازی منطقی و معرفتی دانشی است که همگان بتوانند بدون قید و بند راه نورانی عرفان را بپیمایند؛ هنر آیتالله جوادی آملی این است که تحریر واقعی را انجام داده و فضای عرفان ناب را گشوده است تا پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی راهی صحیح را بپیمایند.
احمد احمدی: تا کنون از آیت الله جوادی آملی یک خطای گفتاری و رفتاری ندیده ام
در ادامه این مراسم حجتالاسلام و المسلمین احمد احمدی رئیس سازمان انتشاراتی سمت، بیان داشت: شکی نیست این استاد است که با بیان خود، مطالب و روحیات نانوشتهای که دارد را به شاگرد تقدیم میکند و او را میسازد به گونهای که این استاد است که شاگرد را تربیت میکند.
حجتالاسلام احمدی با بیان اینکه آیتالله جوادی آملی در تألیف مجموعه کتابهای تفسیر «تسنیم» راه علامه طباطبایی را پیش گرفت و اثر عظیمی را خلق کردند، ادامه داد: آیتالله جوادی آملی، با آثارشان پاسخهای زیبایی به شبهاتی که پیرامون وحی میشد، ارائه کردند به همین منظور معتقدم باید ایشان را فقیه محقق خطاب کرد. بنده تاکنون از ایتالله جوادی املی به لحاظ اخلاقی یک خطای گفتاری و رفتاری ندیدهام چراکه اخلاص برای این مرجع تقلید، همه چیز است، ایشان انسانی هستند که به شرایط عرفان عمل میکنند، همچنین کتاب «رساله الولایه» عرفانی در سطح بالا است و ولایت را این طور معنا میکند، حق را آن چنان بشناسید که همه چیز را تحت ولایت خدا دیده و خود را مستقل ندانید و خودبین نباشید و همه چیز را در خدا و از خدا ببینید و این هدف اصلی نگارش این کتاب است.
اندیشگاهی برای محققان و پژوهشگران ایرانی
در این مراسم سیدرضا صالحی امیری رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره فعالیت این کتابخانه توضیحاتی ارائه کرد و گفت: این مجموعهای که امروز شما مهمان آن هستید، مجموعه کتابخانه و اسناد ملی است که در طبقات پایین آن بیش از ۶۰ مخزن سند وجود دارد که در آن بیش از ۲۰۰ میلیون برگ سند نگه داری میشود. این این ساختمان، ۳۸ هزار جلد نسخ خطی که همه میراث معنوی و مکتوب این ملت است، نگهداری میشود که در همین مراسم از همه عزیزان و به ویژه بیت آیتالله جوادی آملی دعوت میشود که بازدیدی از این مخازن داشته باشند. کتابخانه ملی ایران به ایجاد اندیشگاه پرداخته است، به همین منظور از همه حوزههای علمیه، دفاتر بزرگان و همه صاحبنظران دعوت میکنیم تا جلسات علمی، دینی و کرسیهای آزاداندیشی را در این اندیشگاه که دارای سالنهای ۸۰ تا ۵۰۰ نفره است، برگزار کنند تا با این کار، تصویر درستی از فرهنگی اسلامی _ ایرانی را به جامعه اعلام کنیم.