دکتر سید جواد میری در همایش بین المللی شیخ العارفین سید صفی الدین اردبیلی در کتابخانه ملی راجع به نقش تصوف شیخ صفی الدین در همبستگی اجتماعی گفت:
یکی از مفاهیم کلیدی در جامعه شناسی مفهوم همبستگی است . این مفهوم در نزد نظریه پردازان اجتماعی بارمخصوصی دارد. به عبارت دیگر مولفه هایی که موجب تحکیم گروه های اجتماعی گوناگون ا به یک کل واحد میگردند . به زبان دیگر، مفهوم همبستگی اشاره به روابط اجتماعی دارد که افراد گوناگون یک جامعه را به صورت منسجمی در زیر یک چتر واحد گرد هم می آورد . با نگاه به تاریخ ایران از زمان فروپاشی سلسله ساسانی تا زمان استقرار سلسله صفویه ما میتوانیم درک کنیم که عرفان ناظر به روندهای فرهنگی-اجتماعی می تواند به عنوان یک نیروی منسجم-کننده در ساخت یکپارچگی اجتماعی به کار گرفته شود
درچهارچوب این مفهوم میتوان ادعا نمود که طریقت صفوی یکی از جنبش های اجتماعی منحصر به فردی بوده است که توانست انسجام بی سابقه ای به جامعه ی ایرانی بیاورد که هنوز هم پس از پنج قرن پرآشوب در یکی از بی ثبات ترین مناطق جهان که معروف به “سرزمین محوری” است به ارمغان آورد . به نظر من مطالعات کنونی درباره تصوف دچار کاستی های بنیادین است و ما نیاز داریم که در روشهای جامعه شناسی خود بازبینی جدی بنماییم. زیرا مطالعات جامعه شناسی تصوف به صورت ژرفی تحت تاثیر نگاههای یوروسنتریک قرار دارد. منظورم از بینشهای اروپا-مدار در مطالعات جامعه شناسی تصوف این است که در چهارچوب این نگاه ها نقش آرمانهای مینوی و عرفانی در ساختار فرد و جامعه بسیار به حاشیه رانده میشود در حالیکه وقایع و حوادث تاریخی به صراحت نقش کلیدی گرایشهای معنوی انسان را در تحولات اجتماعی نشان میدهد. البته، حتی امروز هم در گفتمان های جامعه شناختی می توان به افزایش رویکردهای تفسیری و پسا-پوزیتیویستی اشاره نمود ولی بنظر می آید محققین حوزه تصوف هنوز از قید و بندهای رویکردهای تحصلی نتوانسته اند خود را آزاد نمایند. ناگفته پیذاست که عبور از نگاههای تحصلی و تحقیق بر مبنای بینشهای غیر-یوروسنتریک امری است که بر عهده اندیشمندان غیر-دیسیپلینر است. به عبارت دیگر، برای طرحی نو انداختن در حوزه مطالعات تصوف و طریقت صفوی به صورت اخص نیازمند نگاههای آلترناتیو هستیم که در این مقال دکتر سید جواد میری به گوشه هایی از این مسائل پرداخته اند.