مراسم بزرگداشت دکتر محسن جهانگیری، استاد فلسفه، کلام و عرفان، با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام احمد احمدی، رییس سازمان سمت و جمعی از استادان فلسفه ایران، از جمله غلامرضا اعوانی، رضا داوری اردکانی، عبدالحسین خسروپناه، در حضور محسن جهانگیری در محل انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور برگزار شد.
در این مراسم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: معمولا در چنین جلساتی گفته می‌شود که تکریم عالمان، تکریم علم و دانش است اما امیرالمومنین(ع) فرموده است «کسی که عالِمی را تکریم کند، در حقیقت پروردگار خود را تکریم کرده است.» بنابراین، چنین بزرگداشت‌هایی بسیار ارزشمند است.
وی ادامه داد: در جامعه اسلامی علاوه بر این‌که حاکمان باید بهره کافی از علم داشته باشند، باید با حکیمان و صاحبان فکر و اندیشه نیز همنشینی، مراوده، گفت‌وگو و مباحثه داشته باشند، زیرا آن‌چه موجب اصلاح و آبادانی و پیشرفت جامعه می‌شود، توجه به فکر علماست.
حسینی افزود: در روایات، نگاه کردن به چهره عالم را عبادت دانسته‌اند، همچنین در محضر عالم بودن نیز عبادت بزرگی است، زیرا این شوق و انگیزه را در فرد ایجاد می‌کند که به سمت کمالات برود. بنابراین، شایسته است که جامعه و رسانه‌ها بیش از پیش به مقوله تکریم دانشمندان و علما بپردازند، زیرا جامعه ما سخت نیازمند عالمان و اندیشمندان وارسته است تا به عنوان الگو و اسوه مورد توجه قرار بگیرند، نه این‌که برخی افراد که تنها با تکیه بر استعداد خدادادی در یک هنر یا فن و بدون تحمل زحمت و رنج و مرارت، یکباره مورد توجه جامعه قرار بگیرند. متاسفانه برخی از این افراد در تهذیب نفس خود تلاشی نکرده‌اند و اگر معیار و الگو شوند، ما با مشکلات و مخاطرات بعدی روبه‌رو خواهیم بود.
وی فروتنی و بی‌‌ادعایی، انضباط و تواضع را از ویژگی‌های بارز جهانگیری دانست و افزود: دانشجو راه و رسم زندگی را از استاد می‌آموزد و چه بسا منش و کردار، تاثیر بیشتر و ماندگارتری داشته باشد. حکمت نظری جایگاه بالایی دارد اما حکمت عملی، مهم‌تر و تاثیرگذارتر است و این‌که انسان همه این توفیقات را از جانب خداوند بداند، ارزشمند است؛ جهانگیری این‌گونه است.
دکتر داوری اردکانی در این مراسم با اشاره به بیش از ۴۰ سال سابقه همکاری خود با دکتر جهانگیری گفت: تنها من او را ستایش نمی‌کنم، بلکه کسی را سراغ ندارم که او را بشناسد و با احترام از وی یاد نکند.
رییس فرهنگستان علوم، دکتر جهانگیری را استاد کم‌نظیر، مولف دقیق و محقق بصیر خواند و افزود: وی مردی بافضیلت و متدین و به دور از ریا و تظاهر است و مانند انسان‌های دیگر، نقاب بر چهره ندارد و تظاهر نمی‌کند. جهانگیری در علم هم صریح و دقیق است. وی با دقت و پشتکار نوشته، و در نوشتن هم عجله‌ای نداشته و معتدل بوده است.
در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام دکتر احمد احمدی، رییس سازمان سمت، دکتر جهانگیری را مظهر ادب و اخلاق، تشرع و تعبد و تواضع دانست و افزود: دوری از تظاهر و ریا و فضل‌فروشی، ویژگی بارز دکتر جهانگیری است.
وی ادامه داد: متاسفانه امروزه برخی از استادان، با وجود این‌که باید اسوه و تجسم اخلاق باشند، کار موظف خود در دانشگاه را انجام نمی‌دهند و حتی در ساعات اداری نیز در محل کار خود حضور ندارند اما جهانگیری همواره به این‌گونه تعهدات خود پایبند است. از سوی دیگر، در خانه نیز همچنان همان زندگی طلبگی خود را دارد و هیچ اسرافی ندارد و این برای کسی که از نظر مالی بی‌نیاز است، بسیار باارزش است.
در این مراسم همچنین حجت‌الاسلام دکتر خسروپناه، جهانگیری را حکیم نامید و گفت: بنا به تعبیر قرآن و نیز روایات معصومان(ع)، حکیم کسی است که اهل ورع، عمیق‌النظر، حدید‌النظر و اهل توحید است و از شرک‌ورزی پرهیز می‌کند. حکمت با شکاکیت موضوعی و اباحه‌گری جمع نمی‌شود، بلکه با معرفت صحیح و برهانی در مقام نظر و داشتن احساس مسوولیت، وجدان کاری و وقت‌شناسی در مقام عمل تحقق پیدا می‌کند که تمامی این‌ها در جهانگیری وجود دارد.
رییس موسسه حکمت و فلسفه ادامه داد: در لحظات گذشته از این مجلس، همه استادان از نظم، وقت‌شناسی و وجدان کاری و انضباط علمی جهانگیری سخن گفتند و این چیزی جز حکمت نیست. حکمت، تنها دانستن چند اصطلاح انتزاعی نیست و اگرچه ممکن است بتوان نام آن را فلسفه نهاد اما حکیم علاوه بر دانستن حقایق و علاوه بر قدرت ادعای مبرهن، باید بتواند در عمل با اخلاق و تواضع و جدیت در تعلیم و پژوهش، این اوصاف و ویژگی‌ها را نشان دهد. به اعتقاد من، بهترین عنوانی که می‌توان بر این استاد بزرگوار نهاد، حکیمی والامقام است.
در ادامه این نشست، غلامرضا اعوانی، با اشاره به آشنایی بیش از چهل ساله خود با جهانگیری، وی را استاد علم و فضیلت دانست و افزود: در وجود او هم علم و دانش و دانایی به معنای تمام کلمه وجود دارد و هم فضیلت و اخلاق الهی به کمال دیده می‌شود و جامع علوم مختلف، هم در حوزه و هم در دانشگاه است.
وی قدرت بالای جهانگیری در متن‌خوانی را دستاورد و مهارت بزرگی دانست و گفت: وی با استادان بزرگی کار کرده و متون (متون فلسفی و کلامی) را به خوبی و با دقت تمام خوانده و تدریس نیز کرده است و قدرت کافی در فهم مطالب این متون را دارد، قدرتی که امروزه بسیار نادر است و متاسفانه آشنایی نسل جوان با این سنت الهی گذشتگان، روز به روز کمتر می‌شود و گویی نوعی انقطاع و گسستگی در فرهنگ ما در حال به وجود آمدن است و استادان و دانشجویان در حال فاصله گرفتن از این سرمایه بزرگ فرهنگی‌اند که در دنیا بی‌نظیر است، در حالی که وظیفه آموزش و فرهنگ، انتقال این معارف است و اگر دانشگاه یا حوزه نتواند روح این فرهنگ را به نسل بعدی منتقل کند، در کار خود توفیق نداشته است.
اعوانی با بیان این‌که «جهانگیری مراتب علم و اخلاق را با کمالات انسانی یک جا جمع کرده است» وی را محقق مدقق و در کار تحقیق و پژوهش، تمام دانست و افزود: تمامی کارهای او در تحقیق و پژوهش رو به کمال بوده است. او در تحقیق و نگارش خود وقت لازم و کافی را می‌گذارد و پس از آن‌که به کُنه مطلب پی می‌برد، دست به قلم می‌برد. بنابراین، نوشته‌های او از نظر تحقیقی و پژوهشی کامل است. قلم جهانگیری شتاب ندارد، در کارهای علمی ناپسند است که قلم انسان از فکر او سبقت بگیرد. قلم متفکر باید به دنبال فکر او حرکت کند که این موضوع در آثار جهانگیری بارز است.
این استاد فلسفه با اشاره به ترجمه‌های ارزشمند جهانگیری از متون فلسفی گفت: ما مترجمان خوب و کسانی که بتوانند کتاب‌های سنگین و وزین فلسفی را ترجمه کنند، کم داریم و در نهضت ترجمه چندان موفق نبوده‌ایم، یعنی کسانی که بتوانند متون سنگین فلسفی را به متون فارسی دقیق و سلیس و قابل قبول برگردان کنند، انگشت‌شمارند و جهانگیری با ترجمه کتاب «اخلاق» اسپینوزا ثابت کرد که مترجم بسیار قابلی است.
وی اساس حکمت را تخلق به اخلاق الهی دانست و با اشاره به تدین جهانگیری ادامه داد: تحقق به فضایل اخلاقی، اصل دیانت است که این در استاد جهانگیری بسیار بارز است. وی اسوه رعایت هر چیزی است که در قرآن به عنوان فضیلت بیان شده است. جهانگیری اهل صدق و صفا و الگوی رعایت وقت و رعایت وعده و نمونه ورع و تقوای الهی است.
در پایان این مراسم از آثار استاد جهانگیری که با همت و همکاری موسسه حکمت و فلسفه و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شده بود، با عنوان‌های «کلام اسلامی»، «عرفان و فلسفه اسلامی» و «فلسفه غرب» رونمایی شد. همچنین «مجموعه مقالات برزگداشت استاد دکتر محسن جهانگیری» که در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی تهیه شده است، رونمایی شد.