آیت‌الله محقق داماد: تنها انسان‌های مطهر به معنای واقعی قرآن می‌رسند/ بهترین مفسر قرآن، مولوی است
آیت‌الله سید مصطفی محقق داماد، عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران، گفت: علوم مختلف، ادبیات، تاریخ، فلسفه و اندیشمندان بزرگ در این قرن‌ها در تمدن اسلامی تربیت شده‌اند و جرقه این تمدن توسط قرآن زده شده است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری، آیت الله سید مصطفی محقق داماد مجتهد، حقوق‌دان، عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران، عضو هیئت امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و استاد حوزه و دانشگاه در مراسم رونمایی از «دانشنامه معاصر قرآن کریم» که دوشنبه ۲۹ آبان ماه در حوزه هنری برگزار شد، سخنان خود را با قرائت آیات «حم ﴿١﴾ وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ ﴿٢﴾ إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ ﴿٣﴾ وَإِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتَابِ لَدَیْنَا لَعَلِیٌّ حَکِیمٌ(۴)» از سوره زخرف آغاز کرد و گفت: خداوند سخنان خود را با سوگند به کتاب آشکار یعنی قرآن آغاز می‌کند. تصور می کنم دو آیه بعد جدا از هم نیستند. در آیه نخست می خوانیم قرآن را عربی نازل کردیم، شاید شما بفهمید و در ادامه، می خوانیم که این قرآن مادر کتاب‌هاست و هم علی و هم حکیم است. از اتصال این دو آیه، می فهمیم قرآن دو چهره دارد. یک چهره عربی آشکاری است که می توانیم بفهمیم، اما بخش دیگر نزد خداوند است و آن چهره قرآن در دسترس همگان نیست.
وی ادامه داد: هر کس در باره قرآن زحمتی می‌کشد، در بخش دوم است. به گفته خود قرآن در سوره واقعه، کسی نمی‌تواند به آن برسد، مگر اینکه مطهر باشد. مطهر کسی نیست که جز خون ریختن چیزی از دین نمی‌داند. مطهر معنای عمیقی دارد و کسانی که در دامن‌های پاک پرورش یافته‌اند می‌فهمند.
محقق داماد خاطرنشان کرد: ۱۴۰۰ سال از ظهور قرآن می گذرد و بدون تعصب می‌گویم که باید توجه داشته باشیم چه تمدنی شکل گرفته است و این هنگامه عظیم را قرآن به وجود آورده است. علوم مختلف، ادبیات، تاریخ، فلسفه و اندیشمندان بزرگ در این قرن‌ها در تمدن اسلامی تربیت شده اند و جرقه این تمدن توسط قرآن زده شده است.
این عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران همچنین با قرائت آیه دیگری از قرآن کریم، عنوان کرد: قرآن کریم مانند تیغ دو لبه است. برای کسانی که سر فهم دارند، قرآن شفاء و پر از رحمت است. اما برای کسانی که ظالم به معنای تاریک هستند، نتیجه معکوس دارد و می شوند افرادی همچون ابوبکر بغدادی که از قرآن فقط کشتار می‌فهمند. بهترین مفسر قرآن مولوی است که می گوید: «زانک از قرآن بسی گمره شدند/ زان رسن قومی درون چه شدند/ مر رسن را نیست جرمی ای عنود/ چون ترا سودای سربالا نبود».
وی درباره انتشار کتاب «دانشنامه معاصر قرآن کریم» نیز گفت: سید سلمان صفوی خیلی خوب می‌توانست در غرب و آن هوای لطیف بنشیند و کاری انجام ندهد. اما زندگی خود را وقف اسلام کرده است. آکادمی مطالعات ایرانی لندن کارهای بزرگ بسیاری انجام داده است. البته چند سال قبل، در خدمت آیت الله سید محمد خامنه ای در این آکادمی رفتیم و مجموعه مقالاتی که منتشر کردند کار بزرگی بود. اما «هنگامه ای» که با این کتاب به وجود آوردند نیز کار بزرگی است. و آقای صفوی با شرح صدری این کار را انجام دادند.
محقق داماد تاکید کرد: از کارهای ذوقی که ایشان کرده این بود که از آثار مرتبط شعرا در دانشنامه قرآن استفاده کرده‌اند. بسیاری از مقالات دانشنامه را خواندم، نمی گویم کار تمام است، بلکه می توان دانشنامه را تکمیل کرد. به طور مثال از ملک الشعرای بهار شعر آوردند، اما شاهکار بهار شعری است که می گوید «… راز قرآن را ز صاحبخانه جویا شو که هست/ از مراد میزبان، بی‌شبهه مهمان بی‌خبر/ آن که از قرآن همان الفاظ تازی خواند و بس/ هم به قرآن کو بوَد از راز قرآن بی‌خبر…» و این شعر در دانشنامه نبود.
وی در پایان سخنانش خطاب به دکتر صفوی سه بیت از شعر حافظ «یوسف گمگشته باز آید به کنعان غم مخور» را خواند.
در این مراسم شخصیت‌هایی همچون آیت الله سید مصطفی محقق داماد، حجت الاسلام سید محمود دعایی، اکبر توپچی رئیس فرهنگ‌سرای قرآن، علیرضا قزوه، ابوالقاسم حسینجانی، سیدعلی موسوی گرمارودی، سید صادق رضائی رئیس حوزه هنری کودک و نوجوان، سعیده حسینجانی مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری، علی داوودی، کوروش زارعی و جمعی دیگر از قرآن پژوهان و اهالی ادبیات حضور داشتند.